نقشه سايت (sitemap) چيست؟

نقشه سايت يا سايت مپ يک فايل متني است که دربردارنده تمام آدرس هاي موجود در سايت مي باشد. وجود سايت مپ باعث مي شود که روبات هاي گوگل و ساير موتورهاي جستجو سايت شما را بهتر شناسايي نمايند و از ايجاد تغييرات در صفحات قديمي و يا افزودن صفحات جديد مطلع شوند. نقشه سايت يا sitemap به شما اجازه مي‌دهد تا يک فايل متني در ميان ساير فايل‌هاي ديگر در حساب خود ايجاد کنيد تا موتورهاي جستجو از همه صفحات موجود در وبسايت شما مطلع شوند. به عبارت ديگر، اطلاعات جزئي در مورد محتواي وبسايت شما را براي موتورهاي جستجو فراهم مي‌کند. با اينکه sitemapها عمدتا براي بهبود روند شاخص وب‌سايت شما توسط موتورهاي جستجو استفاده مي‌شوند اما مي‌توانند دسترسي به صفحات خاص را فراهم کنند. به عنوان مثال صفحاتي که توسط منو‌هاي شما در دسترس نيستند مي‌توانند توسط موتورهاي جستجو در صورتي‌که شما بخواهيد ايندکس شوند. نقشه سايت اثري روي روش ربات هاي خزنده (Crawler) بر شاخص صفحه سايت ندارد، اما مي‌تواند ديد و دسترسي محتواي شما را  افزايش دهد. به اين توجه داشته باشيد که داشتن sitemap روي وبسايت خود تضمين نمي‌کند که صفحات ايندکس خواهد شد و در موتورهاي جستجو قرار مي‌گيرند اما با داشتن آن شانس بيشتري خواهيد داشت. 

انواع سايت مپ (Sitemap ) کدامند؟

Sitemap مبتني بر دو نوع HTML و XML مي‌باشد.  هر کدام از آنها داراي ارزش و استفاده مختلف براي بهينه‌سازي موتور جستجو هستند. نقشه سايت HTML در درجه اول براي دسترسي کاربران  به ساختار سايت شما طراحي شده است. نقشه سايت XML منحصرا تضمين مي‌کند که خزنده‌هاي موتور جستجو URLهاي ليست شده بر روي سايت را ايندکس کنند. هر sitemap داراي نقاط قوت و ضعف براي استفاده در سئو هستند. بنابراين مهم است نقش‌هاي آنها را براي برنامه سئو سايت درک کنيم.

1- نقشه سايت XML 

از آنجا که نقشه‌هاي سايت XML آسانتر هستند و به طور معمول به درک کمتري در دنياي بازاريابي نياز دارند ابتدا به توضيح اينها مي‌پردازيم. XML مخفف Extensible Markup Language يا زبان نشانه‌گذاري قابل توسعه مي‌باشد. اين نقشه سايت مشابه HTML است و توسط بدنه حاکم مشابهي تعريف مي‌شود؛ اما براي ارسال محتواي کل سايت به موتورهاي جستجو بايد داراي فرمت نقشه سايت XML باشد تا خواندن آن براي موتورهاي جستجو قابل درک باشد؛ در حاليکه HTML در درجه اول براي نشانه‌گذاري فايل‌هاي متن با قالب‌بندي و تگ‌هاي لينک‌دهي براي ايجاد اساس صفحات وب استفاده مي‌شود، بنابراين براي ايجاد يک نقشه سايت ديداري و قابل درک براي کاربران استفاده مي‌شود. XML به طور معمول براي ليست‌هاي URLها و اطلاعات مرتبط با آنها استفاده مي‌شود.
يک نقشه سايت XML يک نوع ليست نشانه‌گذاري شده با XML است به طوريکه موتورهاي جستجو مي‌توانند به آساني اطلاعات را درباره URLها بگيرند تا سايت ايجاد شود. در شکل زير يک نقشه سايت XML نشان داده شده است.

موتورهاي جستجو و خزنده‌هاي ديگري هستند که تنها از نقشه سايت XML استفاده مي‌کنند. براي سئو، يک نقشه سايت XML يک احضاري براي خزنده URLهاي ليست شده است. اين يک راه درخواست موتورهاي جستجو براي بررسي سايت (crawl) و ايندکس صفحات ليست شده مي‌باشد.
برخي از محدوديت‌هاي مهم براي نقشه سايت XML وجود دارد:
•    نقشه‌هاي سايت XML شاخص‌گذاري (indexation) را تضمين نمي‌کنند؛ آنها فقط URLهايي که شما براي خزيدن و ايندکس در موتورهاي جستجو مي‌خواهيد پيشنهاد مي‌کنند. 
•    نقشه‌هاي سايت XML اعتبار سايت (authority) را منتقل نمي‌کنند؛ URLهاي ليست شده لينک اعتبار سايت را مانند لينک HTML بر روي وبسايت شما قبول نمي‌کنند.
نقشه‌هاي سايت XML در بهبود رتبه‌بندي ارزش زيادي ندارند.  اگر تنها در جايي يک موتور جستجو با يک URL داراي نقشه سايت XML رو به رو شود بسيار بعيد است که URL رتبه بگيرد. آن صفحه ممکن است ايندکس شود اما اعتبار سايتي را ندارد که لينک‌هاي HTML به صفحه منتقل مي‌کنند. 

مزاياي داشتن نقشه XML:
داشتن نقشه سايت بر روي وبسايت اطلاعات بيشتري را به موتورهاي جستجو منتقل مي‌کند. بنابراين با ايجاد نقشه سايت، اتفاقاتي که براي سايت شما خواهد افتاد عبارتند از:

• همه URLها از سايت شما ليست مي‌شوند، و اين حاوي صفحاتي است که نمي‌توانستند توسط موتور جستجو پيدا شوند.
• موتورهاي جستجو صفحات را در الويت قرار مي‌دهند در نتيجه زودتر مورد بررسي (crawl) قرار مي‌گيرد. شما مي‌توانيد يک تگ را برر روي نقشه سايت XML صفحاتي که مهممترند اضافه کنيد تا موتورهاي جستجو ابتدا تمرکز بيشتري بر روي صفحاتي داراي الويت انجام دهند. 
• اطلاعات موقت ارائه مي‌کند. همچنين شما مي‌توانيد دو تگ (برچسب) اختياري ديگر را قرار دهيد تا اطلاعات اضافي ديگر به موتورهاي جستجو براي کمک به آنها جهت بررسي وبسايت شما منتقل شود. ابتدا بر چسب lastmod>> به موتورهاي جستجو اطلاع مي‌دهد يک صفحه آخرين تغييرات را کرده است و بعد برچسب <changefreq> مي‌گويد هر چند وقت يکبار يک صفحه احتمالا تغيير مي‌کند. به عبارت ديگر آخرين تاريخ ويرايش و نرخ اديت صفحه را اطلاع مي‌دهد.
• به شما اطلاعاتي از مرکز وبمستر گوگل مي‌دهد؛ شما مي‌توانيد براي مثال به فعاليت ربات گوگل دسترسي يابيد.

2- نقشه‌هاي سايت HTML 

از نقشه‌هاي سايت HTML مي‌توانيد به عنوان استاندارد بخشي از سايت استفاده کنيد. آنها ميل دارند از فوتر (footer) لينک شده و معمولا براي سهولت کاربران براي دستيابي به تمام صفحات وبسايت نوشته مي‌شود. بنابراين هم توسط کاربر و هم توسط موتور جستجو ديده مي‌شود. براي وبسايت‌هاي با تعداد صفحات کم به علت آساني بهتر است از HTML sitemap استفاده شود.

نقشه سايت HTML اجازه مي‌دهد بازديدکنندگان سايت به آساني به يک وبسايت هدايت شوند و اين سايت مپ نسخه‌اي از متن با نماي کلي site navigation مي‌باشد. متن پيوندي در نماي کلي به صفحه‌اي که آن رفرنس شده لينک شده است. اين نقشه سايت همچنين مي‌تواند به فرمت XML ايجاد شود و به موتور جستجو ارسال شود بنابراين آنها مي‌تواند به طور مؤثرتر وبسايت را بررسي (crawl) کنند. با استفاده از نقشه سايت از هر صفحه موجود در وبسايت آگاه شده از جمله هر گونه URLهايي که از طريق فرايند خزنده نرمال توسط موتور جستجو شناسايي نمي‌شوند. نقشه‌هاي سايت مفيدند اگر شما داراي سايتي با محتواي پويا هستيد، همچنين داراي سايتي جديد و اينکه زياد به آن لينک نشده و يا حاوي مقدار زيادي محتواي آرشيو شده است که به خوبي لينک نشده است.

تاثير نقشه سايت بر سئو چيست؟

نقشه‌هاي سايت از اين جهت براي سئو اهميت دارند که باعث مي شوند روباتهاي موتورهاي جستجو بتوانند سريع تر صفحات سايت شما پيمايش کرده و مطالب سايت شما را ايندکس کنند، از طرف ديگر اگر محتوايي را ويرايش کنيد، خزنده ها سريعتر متوجه اين تغيير مي شوند و امکان ايندکس کردن تصاوير و ويدئوها به صورت مجزا وجود خواهد داشت.  زمانيکه شما يک نقشه سايت ايجاد مي‌کنيد، و مثلا آن را به ابزار وبمستر گوگل ارسال مي‌کنيد گوگل مي‌تواند نقشه سايت شما را بررسي (crawl) کند. اگرچه افراد معمولا گيج مي‌شوند که چه زماني از کدام نقشه سايت بهتر است استفاده کنند، اين بستگي به هدف وبسايت شما دارد. يکي از تفاوتهاي اصلي بين اين دو در چگونگي crawl گوگل (بررسي اطلاعات توسط رباتهاي موتورهاي جستجو) روي وبسايت است. 
توضيح ساده اين است که در درجه اول XML براي موتورهاي جستجوست در حاليکه HTML براي کاربران نوشته مي شود. يک پروتکل نقشه سايت XML به طور خاص براي spiderهاي موتور جستجو در نظر گرفته مي‌شود. به صورت ريشه‌اي XML فايلي است که حاوي همه فعاليت‌هاي پشت صحنه بر روي وبسايت است. نه تنها URL اصلي سايت، بلکه همه URLهايي که در داخل سايت همراه با متا ديتا در ارتباط است. به طور کلي مزاياي داشتن نقشه سايت بر سئو در افزايش سرعت و نيز شانس ايندکس شدن مطالب سايت در موتورهاي جستجو مي‌باشد. همچنين باعث افزايش ورود کاربران و جذب کاربر از جستجوگرها به وبسايت شما مي‌شود. بنابراين مي‌تواند يکي از معيارهاي مهم در سئو سايت باشد.

چگونه براي سايت خود يک سايت مپ ايجاد کنيم؟

حالا که از اهميت سايت مپ ها و نحوه تاثير آنها بر سئو آگاه شديم. اين سوال پيش مي آيد که يک سايت مپ را چگونه ايجاد کنيم. همانطور که در بالا توضيح داده شد، در گوگل وب مستر نحوه ايجاد يک سايت مپ شرح داده شده است. در اينجا به روشهاي ديگر ايجاد سايت مپ خواهيم پرداخت.

دانلود سايت مپ از يک سايت

برخي سايت ها به شما امکان ميدهند که براي سايت خود يک سايت مپ ايجاد کنيم. شما ميتوانيد به اين سايت ها رفته و با ورود آدرس سايت و ساير مشخصات خواسته شده براي سايت خود يک سايت مپ ايجاد کرده و آنرا دانلود و در آخر هم در سرور خود بار گذاري کنيد. سايت هاي رايگان و غير رايگان بسياري در سراسر وب به توليد سايت مپ اختصاص دارند. از معروف ترين اين سايت ها ميتوان به سايت xml-sitemaps.com اشاره کرد. اين سايت بسيار ساده و با چند کليک سايت مپ را براي شما ايجاد مي کند. ايراد استفاده از اين گونه سايت مپ ها در دايناميک نبودن آنها است. يعني اينکه هر بارکه بخواهيد يک صفحه را به سايت خود اضافه کنيد بايد يک سايت مپ جديد دانلود و جايگزين سايت مپ قبلي کنيد.

استفاده از پلاگين هاي سايت مپ ساز

با توجه به نوع سيستم مديريت محتوا سايت خود ميتوانيد پلاگين هاي رايگان و غير رايگان بسياري بيابيد که بسادگي يک نقشه سايت ايجاد مي کنند. تعداد اين پلاگين ها بقدري است که نامبردن آنها خود چندين و چند صفحه خواهد شد. بنابراين بهترين راه براي يافتن پلاگين دلخواه خود اين است که، در پنل مديريت سايت خود در قسمت دانلود پلاگين ها بدنبال پلاگين هاي مربوطه جستجو کرده و با توجه به ميزان محبوبيت و توضيحات پلاگين آن را دانلود و استفاده کنيد. از مزايايي اين روش دايناميک بودن سايت مپ و عدم نياز به دانلود مداوم يک نسخه جديد از نقشه سايت است.

برنامه نويسي براي ايجاد سايت مپ

همانطور که گفته شد سايت مپ از زباني به نام XML استفاده مي کند. زبان XML بسيار شبيه به HTML است و يک زبان برنامه نويسي مانند ASP يا PHP براحتي ميتواند مطابق استاندارد براي شما يک فايل XML ايجاد کند. برنامه نويسان از اين قابليت زماني استفاده مي کنند که بخواهند ايندکس شدن قسمت هاي مختلف سايت را در اختيار مالک سايت قرار دهند. يعني با اين روش شما به عنوان مالک يک سايت ميتوانيد تصميم بگيريد که آيا مايل هستيد صفحه ايجاد شده در گوگل ايندکس شود يا خير. مهمترين ويژگي سايت مپ هاي توليد شده با اين روش،قابليت ويرايش بالا ميباشد. شما ميتونيد براي صفحات مختلف گزينه افزودن به نقشه سايت قرار بديد و تنظيمات زياد ديگري را هم براي کاربر ايجاد کنيد.

ارتباط بيش از حد صفحات در سايت مپ ممنوع

گاهي وقتي به کاربران ميگوييم که بايد صفحات به هم مرتبط باشند ، از همه صفحات به همه صفحات لينک هاي بي دليل ايجاد مي کنند. بطور مثال مقاله آموزش فيزيک را به خاطره آشپزي در بخش بلاگ سايت مرتبط مي کنند. اينکار نه تنها مفيد نيست، بلکه مضر نيز هست. موتورهاي جستجو و کاربران بايد بتوانند ارتباط بين صفحات را بيابند، با پيچيدگي بيهوده ارتباط بين صفحات، امکان يافتن ارتباطات براي کاربران و موتورهاي جستجو سخت خواهد شد.

عدم توان يافتن نقشه سايت در موتورهاي جستجو

موتورهاي جستجو درپوشه اصلي سايت شما به دنبال فايل Sitemap.xml جستجو مي کنند.اگر نقشه سايت را با آدرس ديگري ذخيره کرده ايد ميتوانيد در گوگل وب مستر اين آدرس را به گوگل معرفي کنيد، تا گوگل بتواند نقشه سايت را بيابد. از صفحه اصلي سايت به سايت مپ خود لينک بدهيد. اين کار علاوه بر اينکه به ساده تر يافته شدن سايت مپ کمک مي کند. تجربه کاربري خوشايندتري، براي کاربران به همراه دارد. بسياري از کاربران هنگام بازديد از يک سايت، به نقشه سايت نيز مراجعه مي کنند.

نحوه انتخاب صفحات و پست ها براي افزودن به نقشه HTML

اگر نخواهيد که تمام صفحات سايت در نقشه HYML قرار داشته باشد. اين صفحات را حتما در نقشه سايت نگه داريد. صفحه درباره ما ، تماس با ما ، پستهاي جديد، آرشيو پست ها ، اخبار جديد و آرشيو خبر، به اين ترتيب علاوه بر ساده تر شدن صفحه سايت مپ به کاربران امکان ميدهيد، که با رفتن به صفحات آرشيو ساير مطالب منتشر شده را نيز مطالعه کنند. مي توانيد ساختار درختي يک سايت مپ را در نسخه HTML بصورت گرافيکي پياده کنيد. با کمک کتابخانه هاي جاوا اسکريپت اين ساختار درختي ميتواند از جذابيت هاي گرافيکي بيشتري نيز استفاده کند. به ياد داشته باشيد که کاربران براي دسترسي به تمام سايت وارد صفحه نقشه سايت ميشوند. بنابراين هنگام حذف يک صفحه و يا يک دسته بندي خاص، از سايت مپ مطمئن باشيد که آن صفحه يا دسته بندي مورد نظر کاربران نباشد. برخي سايت ها در سايت مپ نسخه HTML صفحاتي را که از منو قابل دسترس هستند را از نقشه سايت حذف مي کنند مثلا دسته بندي هايي مانند مقالات ، اخبار و غيره را از سايت مپ حذف مي کنند. اين سايت ها گمان مي کنند که کاربران اگر بخواهند وارد اين دسته بندي ها شوند، از گزينه هاي مربوطه در منو براحتي مي توانند وارد اين صفحات شوند. اين طرز تفکر کاملا غلط است. تجربه کاربري به کاربران ميگويد، که از نقشه سايت ميتوانند براحتي به تمام سايت شما دسترسي داشته باشند. اگر شما صفحه يا دسته بندي خاصي را از نقشه حذف کنيد. بسياري از کاربران گمان خواهند کرد که آن صفحات و يا دسته بندي ها اصلا در سايت شما وجود ندارند.

بسياري از کاربراني که به صفحه سايت مپ مراجعه مي کنند. هدفشان اطمينان از وجود و يا عدم وجود يک صفحه يا يک دسته بندي خاص است و با عدم مشاهده آن وقت خود را صرف جستجو در منو سايت نخواهند کرد. شايد با خود بگوييد اين امر که کاملا مشخص و واضح است و نيازي به تفسير ندارد. ولي حقيقت اين است که اين اشتباه در بسياري از سايت هاي شرکت هاي طراحي سايت نيز مشاهده ميشود و اين موضوع نشاندهنده آن است که بسياري از کاربران حرفه اي سايت نيز به آن بي توجه بوده اند.

نتيجه‌گيري

هر دو نقشه‌هاي سايت XML و HTML به موتورهاي جستجو براي بررسي (crawl) سايت شما کمک مي‌کنند. تفاوت اصلي اين است که يک نقشه سايت HTML کمک به بازديدکنندگان براي افزايش درک جامع از سايت شما مي‌کند؛ در حالي که XML به طور خاص براي ديده شدن سايت توسط موتور جستجو است. زماني که شما صفحات و محتواي جديد به سايت اضافه مي‌کنيد شما مي‌توانيد از نقشه‌هاي XML براي اطلاع به موتورهاي جستجو استفاده کنيد. حال شما درک تفاوت بين نقشه‌هاي سايت XML و HTML را پيدا کرديد. توصيه اين است که هر دو را با هم داشته باشيد. داشتن هر دو اعتماد به نفش ما را حفظ خواهد کرد و به اندازه کافي مي‌دانيد که شما هيچ کدام از ابعاد سئو را از دست نداده ايد. شما مطمئن خواهيد شد که گوگل سايت و صفحات شما را پيدا مي‌کند و همچنين کاربران صفحات شما را پيدا خواهند کرد. بنابراين داشتن هر دو نقشه سايت بهترين راه براي داشتن وبسايتي کاربر پسند و مؤثر در رتبه بندي آن مي‌باشد. نقشه سايت براي يافتن صفحات سايت توسط موتور جستجو و سئو سايت نقش حياتي دارد.

منبع : web24.ir