تاريخچه
ارتباط بين تجارت و تکنولوژي دير زماني است که وجود داشته و ادامه دارد. در واقع, يک پيشرفت تکنيکي باعث رونق تجارت شد و آن هم ساخت کشتي بود.در حدود 2000 سال قبل از ميلاد, فينيقيان تکنيک ساخت کشتي را بکار بردند تا از دريا بگذرند و به سرزمين هاي دور دست يابند. با اين پيشرفت, براي اولين بار مرزهاي جغرافيايي براي تجارت باز شد و تجارت با سرزمين هاي ديگر آغاز گرديد. يکي از محبوبترين در دنياي وب خريد اينترنتي است . ما ميتوانيم در زمانهاي پرت, در هرزمان و مکان حتي با لباس خواب مي توانيد اينکار را بکنيد . به معناي واقعي هر کسي مي تواند صفحه اينترنتي خود را بسازد و کالاهاي مورد نيازش را در ان ارايه دهد . البته تاريخچه تجارت الکترونيک با تاريخچه اختراعات قديمي مثل کابل, مودم, الکترونيک, کامپيوتر و اينترنت گره خورده است . تجارت الکترونيک به شکل کنوني در سال 1991 محقق شد . از آن زمان هزاران هزار کسب و کار و تجار وارد اين دنيا شده اند . در ابتدا تجارت الکترونيک به معناي پروسه انجام اعمال تراکنش الکترونيکي مورد نظر را انجام دادن بود .SALMAN KHOSHGHAMAT درواقع تجارت الکترونيک براي اسان سازي معاملات اقتصادي به صورت الکترونيک تعريف شد . استفاده از اين فناوري مانند Electronic Data Interchange (EDI )تبادل الکترونيکي اطلاعات وElectronic Funds TRANSFER (EFT) انتقال الکترونيکي سرمايه, که هر دو در اواخر 1970 معرفي شده اند. و به شرکتها و سازمان ها اجازه ارسال اسناد الکترونيکي را داد . و اجازه تجارت کردن با ارسال اسناد تجاري مثل سفارشهاي خريد يا فاکتورها را به صورت الکترونيکي, مي دهد . با رشد و پذيرش کارت اعتباري ,(ATM ) Automated teller machine ماشين تحويلدار خودکار و تلفن بانک در دهه 1980 باعث فرم گيري تجارت الکترونيک شد . نوع ديگر تجارت الکترونيک سيستم رزرواسيون هواپيمايي بوسيله Sabre در امريکا و Travicom در بريتانيا, ارايه شده است . از دهه 1990 به بعد تجارت الکترونيک شامل اضافاتي مثل enterprise resource planning system (ERP) سيستم برنامه ريزي منابع سرمايه , data mining داده کاوي , data warehousing انبار داده شده است . در 1990 , Tim Bermers-lee مرورگر وب جهان گسترده را اختراع کرد و شبکه ارتباطي اکادميک را به سيستم ارتباطي هرروز و براي هر شخص در جهان وسيع دگرگون ساخت که اينترنت يا www خوانده مي شود . سرمايه گذاري تجاري بروي اينترنت بخاطر کافي نبودن سرمايه گذاري کاملا محدود شده بود . اگر چه اينترنت محبوبيت جهاني گسترده اي در حدود 1994 با استفاده از مرورگر وب Mosaic پيدا کرده بود . معرفي پروتکلهاي امنيتي و DSL (اشتراک خط ديجيتال ) که ارتباط مستمر را با اينترنت را اجازه مي داد حدود 5 سال طول کشيد . . البته در سال 2000 بحران The dot-com bust باعث برشکستگي خيلي از شرکت هاي تجاري بزرگ و نتايج ناگواري را بوجود اورد, باعث بازبيني قوانين و افزايش مزايا و امکانات تجارت الکترونيک کردند و تا انتهاي سال 2000, خيلي از شرکتهاي تجاري امريکايي و اروپايي سرويس هايشان را از طريق اينترنت ارايه دادند .از ان موقع مردم به کلمه اي به عنوان تجارت الکترونيک با توانايي خريد کالاهاي گوناگون از طريق اينترنت با استفاده از پروتکل هاي امنيتي و سرويس هاي پرداخت الکترونيکي که در ان مشارکت کردند, اشنا شدند . واز اين زمان رقابت شديد بين شرکت ها و سازمانها شدت گرفتو با گذشت زمان هم اينرقابت تنگتر شده است . جالب اين که تا پايان سال 2001 بيش از 220 بيليون دلار معاملات مالي توسط صدها سايت تجاري بر روي اينترنت انجام پذيرفته است و در همين سال مدل تجارت الکترونيک B2B داراي در حدود 700 ميليارد تراکنش بود . و در سال 2007 سهم تجارت الکترونيک در خرده فروشي کل دنيا 3.4 % بوده است که انرا در سال 2010 , 5.1 % اعلام نمودند که اين امار رشد سريع اين شيوه تجارت کردن را مي رساند .
سير زماني
۱۹۷۹: Michael Aldrich خريد آنلاين را اختراع کرد
۱۹۸۱: Thomson Holidays اولين خريد انلاين B2B را در بريتانيا ايجاد کرد.
۱۹۸۲: Minitel سيستم سراسر کشور را در فرانسه بوسيله France Telecom و براي سفارش گيري انلاين استفاده شده است .
۱۹۸۴: Gateshead اولين خريد انلاين B2C را بنام SIS/Tesco و خانم Snowball در ۷۲ اولين فروش خانگي انلاين را راه انداخت .
۱۹۸۵: Nissan فروش ماشين و سرمايه گذاري با بررسي اعتبار مشتري به صورت انلاين از نمايندگي هاي فروش
۱۹۸۷: Swreg شروع به فراهم اوردن ومولف هاي اشتراک افزار و نرم افزار به منظور فروش انلاين محصولاتشان از طريق مکانيسم حسابهاي الکترونيکي بازرگاني .
۱۹۹۰: Tim Berners-Lee اولين مرورگر وب را نوشت, وب جهان گستر, استفاده از کامپيوترهاي جديد
۱۹۹۴: راهبر وب گرد : Netscape در اکتبر با نام تجاري Mozilla ارايه شد . Pizza Hut در صففحه وب سفارش دادن انلاين را پيشنهاد داد . اولين بانک انلاين باز شد .تلاشها براي پيشنهاد تحويل گل و اشتراک مجله به صورت انلاين شروع شد . لوازم بزرگسالان مثل انجام دادن ماشين و دوچرخه به صورت تجاري در دسترس قرار گرفت . Netscape 1.0 در اواخر ۱۹۹۴ با رمزگذاري SSL که تعاملات مطمئن را ايجاد مي کرد, معرفي شد .
۱۹۹۵: Jeff Bezos , Amazon.com و اولين تجارتي ۲۴ ساعته رايگان را راه انداخت . ايستگاه هاي راديوي اينترنتي رايگان, راديو HK وراديو هاي شبکه اي شروع به پخش کردند . Dell و Cisco به شدت از اينترنت براي تعاملات تجاري استفاده کردند . eBay توسط Pierre Omidyar برنامه نويس کامپيوتر به عنوان وب سايت حراج بنيانگذاري شد .
۱۹۹۸ : توانايي خريداري و بارگذاري تمبر پستي الکترونيکي براي چاپ از اينترنت . گروه Alibaba ذر چين با خدمات B2B و C2C, B2C را با سيستم خود تاييدي تاسيس شد .
۱۹۹۹: Business.com به مبلغ ۷٫۵ ميليون دلار به شرکتهاي الکترونيکي فروخته شد . که در سال ۱۹۹۷ به ۱۴۹٬۰۰۰ دلار خريداري شده بود .نرم افزار اشتراک گذاري فايل Napster راه اندازي شد .فروشگاه هاي ATG براي فروش اقلام زينتي خانه به صورت انلاين راه اندازي شد .
۲۰۰۰: The dot-com bust
۲۰۰۲ : اي‌بي براي پي‌پال ۱٫۵ ميليون دلار بدست اورد . Niche شرکت هاي خرده فروشي و فروشگاه هاي CSN و فروشگا هاي شبکه اي را با منظور فروش محصولات از طريق ناحيه هاي هدف مختلف نسبت به يک درگاه متمرکز .
۲۰۰۳: Amazon.com اولين سود ساليانه خود را اعلان کرد .
۲۰۰۷: Business.com بوسيله R.H. Donnelley با ۳۴۵ ميليون دلار خريداري شد .
۲۰۰۹: Zappos.com توسط Amazon.com با قيمت ۹۲۸ ميليون دلار خريداري شد . تقارب خرده فروشان و خريد اپراتورهاي فروش وبسايتهاي خصوصي RueLaLa.com بوسيله GSI Commerce به قيمت ۱۷۰ ميليون دلار بعلاوه سود فروش از تا سال ۲۰۱۲ .
۲۰۱۰: Groupon گزارش داد پيشنهاد ۶ ميليار دلاري گوگل را رد کرده‌است. در عوض اين گروه طرح خريد وب سايتهاي IPO را تا اواسط ۲۰۱۱ دارد.
۲۰۱۱: پروژه تجارت الکترونيک امريکا و خرده فروشي انلاين به ۱۹۷ ميليارد دلار رسيده است که نسبت به ۲۰۱۰ افزايش ۱۲ درصدي داشته است . Quidsi.com, parent company of Diapers.comتوسط Amazon.com به قيمت ۵۰۰ ميليون بعلاوه ۴۵ ميليون بدهکاري و تعهدات ديگر خريداري شد .
چکيده :
تجارت الکترونيکي را ميتوان انجام هرگونه امور تجاري بصورت آنلاين و ازطريق اينترنت بيان کرد . اين تکنيک در سالهاي اخير رشد بسياري داشته‌است و پيش‌بيني مي‌شود بيش از اين نيز رشد کند . تجارت الکترونيکي به هرگونه معامله‌اي گفته مي‌شود که در آن خريد و فروش کالا و يا خدمات از طريق اينترنت صورت پذيرد و به واردات و يا صادرات کالا ويا خدمات منتهي مي‌شود . تجارت الکترونيکي معمولاً کاربرد وسيع تري دارد, يعني نه تنها شامل خريد و فروش از طريق اينترنت است بلکه ساير جنبه‌هاي فعاليت تجاري, مانند خريداري, صورت بردار ي از کالاها, مديريت توليد و تهيه و توزيع و جابه‌جايي کالاها و همچنين خدمات پس از فروش را در بر مي‌گيرد . البته مفهوم گسترده‌تر تجارت الکترونيک کسب و کار الکترونيک مي‌باشد.
انواع تجارت الکترونيک :
تجارت الکترونيک را ميتوان از حيث تراکنش‌ها(Transactions) به انواع مختلفي تقسيم نمود که بعضي از آنها عبارتند از :
ارتباط بنگاه و بنگاه (B2B) : به الگويي از تجارت الکترونيکي گويند, که طرفين معامله بنگاه‌ها هستند .
ارتباط بنگاه و مصرف کننده (B2C) : به الگويي از تجارت الکترونيک گويند که بسيار رايج بوده و ارتباط تجاري مستقيم بين شرکتها و مشتريان مي‌باشد .
ارتباط مصرف کننده‌ها و شرکتها (C2B) : در اين حالت اشخاص حقيقي به کمک اينترنت فراورده‌ها يا خدمات خود را به شرکتها ميفروشند .
ارتباط مصرف‌کننده با مصرف‌کننده (C2C) : در اين حالت ارتباط خريد و فروش بين مصرف‌کنندگان است .
ارتباط بين بنگاه‌ها و سازمانهاي دولتي (B2A) : که شامل تمام تعاملات تجاري بين شرکتها و سازمانهاي دولتي مي‌باشد . پرداخت مالياتها و عوارض از اين قبيل تعاملات محسوب مي‌شوند .
ارتباط بين دولت و شهروندان (G2C) : الگويي بين دولت و توده مردم مي‌باشد که شامل بنگاه‌هاي اقتصادي, موسسات دولتي و کليه شهروندان مي‌باشد . اين الگو يکي از مولفه‌هاي دولت الکترونيک مي‌باشد .
ارتباط بين دولتها (G2G) : اين الگو شامل ارتباط تجاري بين دولتها در زمينه‌هايي شبيه واردات و صادرات مي‌باشد .
البته بايد گفت که انواع بالا کاملا مستقل از هم نيستند و گاهي که تاکيد بر خريد و فروش ندارند در قالب کسب و کار الکترونيک مي‌آيند
منبع : newwebdesign.org